Niet èlke dag dat en als ik voor de computer zit, maar toch best wel vaak, vraag ik me af hoe lang ik nog bezig zal zijn en kunnen blijven met deze akten van overlijden. Ik ben net klaar met 1905/1906 en ga hieronder beginnen met 1907 &1908. Maar de digitale akten staan zowaar online beschikbaar tot en met 1960. Bedenk ik me dan hoe lang ik met een vorig tweetal jaren bezig ben geweest voor ik die dacht met goed geweten en opgeheven hoofd te kunnen publiceren, dan staat me nog heel wat werk te wachten. Heerlijk werk, laat dat overduidelijk zijn, want ik doe het graag en vaak en veel en probeer er telkens het maximale uit te halen. Maar ik vermoed dat ik de pensioen gerechtigde periode van m’n leven wel zal bereiken (sept-’18) zonder al een punt te hebben kunnen zetten achter het laatste deel over deze akten.
Dus, laten we maar snel van start gaan met 1907. Eerst maar weer de vooralsnog ongetelde statistieken. De handmatig ‘alfabetisch’ gesorteerde ‘tafel’, waarop alle in 1907 overledenen worden weer gegeven … ‘slechts’ 36 tel ik er. En als je, zijnde de gemeente secretaris, er dan eentje bent vergeten, die er later nog tussen moet om het alfabetisch verantwoord te houden, dan is dat lastig en een hoop gefriemel … en nauwelijks nog leesbaar …
 | Ik ben nog niet eens goed en wel uit de 1907-startblokken en ben net klaar –dacht ik- met het registreren van deze allereerste overlijdensakte.
Van Johannes van den Berg, die in Dreumel overlijdt op 11 januari 1907.
Zijn vrouw heet Francina Verbruggen en hoe toevallig is het dat er twee getuigen zijn, Gerardus & Hendrik Verbruggen, die ook Verbruggen heten, maar beide opgeven niet verwant te zijn aan de overledene. Althans, dat heeft de gemeentelijk secretaris zo genoteerd.
Nu staat er op de huwelijksakte van Johannes van den Berg en Francina Verbruggen (Dreumel, 22-10-1845) wie de ouders waren van Francina, en dat zijn -zie onderstaand- Hendrik Verbruggen en Barbara Verhagen. |
Niet in de laatste plaats omdat ook haar ouders in Dreumel werden geboren en getogen, heb ik uiteraard ook direct toegang tot de gegevens van deze twee personen, waaronder de persoonlijke dossiers van Hendrik Verbruggen en Barbara Verhagen.
En daar tref ik twee geboorteaangiften aan van: 1) Gerardus Verbruggen, die op 5 december in Dreumel 1850 werd geboren en dus in 1907 … 56 jaar is, net als de eerste getuige! En van … 2) Hendrik Verbruggen, die op 5 november 1849 in Dreumel werd geboren en dus in 1907 ... 57 jaar oud is, net als de tweede getuige! Volgens mij zijn deze twee heren volwaardige broers van Francina Verbruggen en dus volwaardige zwagers van de overledene.
En niet … niet verwant. |  |
 | Had ik al een aardig uitgebreid relaas hier neer geschreven, inclusief akten van de personen, waar het over gaat en dan … plots … start Powerpoint spontaan helemaal opnieuw op en is alles wat ik nog nèt niet gesaved had … wèg! Niets anders te doen dat opnieuw beginnen en nog vaker saven. De autosave dan maar op 5 minuten gezet en zelf ook veel vaker saven, zit niets anders op. ‘k Zal zelf wel per ongeluk op een verkeerd knoppie gedrukt hebben, denk ik dan maar. |
Al vaker deelde ik de wetenschap met u dat ouders, als een kind komt te overlijden, de gewoonte hadden om het daaropvolgende kind, mits van hetzelfde geslacht, weer dezelfde voornaam of -namen te geven van het eerder overleden kind. Ter nagedachtenis en herinnering.
Dat overkwam en deden ook Martinus Sas en zijn vrouw Johanna de Haar. Niet ‘slechts’ één keer, niet ‘slechts’ twee keer, niet ‘slechts’ drie keer, maar nota bene vier keer!
▲ De eerste Theodora Maria : Periode tussen geboorte en overlijden: 1318 dagen. (3 jaren staat op de akte van overlijden).
▲ De tweede Theodora Maria : Periode tussen geboorte en overlijden: 257 dagen. (8 maanden staat op de akte van overlijden).
▲ De derde Theodora Maria : Periode tussen geboorte en overlijden: 556 dagen. (18 Maanden staat op de akte van overlijden).
Pas in 1911 wordt er weer een meisje geboren die de voornamen Theodora Maria toch nog kon en mocht voortzetten.
Maar, helaas, slechts tot 2 april 1915.
▲ De vierde Theodora Maria : Periode tussen geboorte en overlijden: 1328 dagen. (3 jaren staat op de akte van overlijden).
 |  |
Petronella de Wild overlijdt in Dreumel, op 10 februari 1907. Haar weduwnaar is Gerardus Luijpen. De eerste getuige is Johannes Luijpen, waarover op de overlijdensakte staat dat hij ‘de overledene niet verwant’ is.
Edoch, in het persoonlijk dossier van Gerardus Luijpen wordt nota bene een geboorteakte getoond van een kind van Gerardus Luijpen en Petronella de Wild, die … Johannes heet. Hij wordt geboren op 30 maart 1857, hetgeen hem precies 49 jaar oud doet zijn, als Petronella de Wild overlijdt. Wat een toevalligheid dat Johannes Luijpen, de eerste getuige op de akte van overlijden van Petronella de Wild, óók 49 jaar oud is … maar blijkbaar niet verwant aan de overledene.
Een schrijffout ? Een secretaris die dat opschreef, maar niet naging of het klopte? Die niets aan de getuigen vroeg? Of was het toch gewoon en heel andere Johannes Luijpen, die ècht niet verwant was aan Petronella de Wild? Want die waren er wel !! Wie zal het ooit accuraat weten te melden?
Zomaar, even tussendoor, een afbeelding van hoe die akten er eigenlijk uitzien, als ik voor het eerst weer een digitale bladzijde omsla en de volgende te registreren akten zie verschijnen. Al deze recente registers, althans nu ze digitaal beschikbaar zijn, hebben geen twee open geslagen bladzijden meer, met op elke bladzijde twee akten van overlijden (zoals ‘vroeger’ –ook met de digitale versies- heel gewoon was), maar een lege linker bladzijde en slechts op alleen de rechter bladzijde staan dan twee akten van overlijden. Of dat ook zo het geval is met de originele akten, weet ik niet, maar in onderstaand voorbeeld heb ik twee bladzijden aan elkaar geplakt. En dit is dus de uiterst slechte kwaliteit waarmee een ieder het maar heeft te doen, mocht er al iemand anders in deze akten ooit iets te zoeken hebben. Met enig vlieg- en kunstwerk probeer ik daar dan nog een iets leesbaarder en lichter getinte afbeelding van te maken (de overige afbeeldingen in dit verhaal).
Maar je kunt bijvoorbeeld bar weinig veranderen aan de dikte van de letters, of de lang niet altijd duidelijke manier van schrijven door de secretaris. Maar ja, wisten zij veel dat deze akten nog eens gedigitaliseerd zouden worden en 110 jaar na opstelling nog steeds bekeken zouden moeten kunnen worden. En worden.
Maria Anna Antonia van Lubeek overlijdt te Dreumel, op 4 jarige leeftijd, op 19 maart 1907. Vader Leonardus Cornelis van Lubeek, verver/schilder, had het weer perfect bijgehouden in zijn werkboekje (▲). Net zoals ook haar geboortedatum, t.w. 2 februari 1903 (smorgens, half negen).
(Waar komt dat woord ‘schilder’ toch vandaan? Was ‘verver’ niet al duidelijk genoeg om aan te geven dat iemand als beroep dingen verfde?
Internet geeft daar een best wel acceptabele goeie verklaring voor overigens (http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article_content&wdb=WNT&id=M062688 ) :
“Het (onder den invloed der vakvereenigingen) reeds weder afnemend gebruik van verver (in deze bet.), tegenover schilder (in de bet. 2), is uit een historisch oogpunt niet aan te bevelen (verg. het gebruik onder 3). Verver heet oorspronkelijk de ambachtsman die garens of geweven stoffen kleurt.”
Een prachtig bidprentje werd als gevolg van haar overlijden samen gesteld. (Dankjewel, Leo van Lubeek).
Ik heb lang gedacht dat als er onderaan ergens een naam genoemd wordt op een bidprentje (niet zijnde de overledene natuurlijk) dat dat dan zeer waarschijnlijk de bedrijfsnaam van een drukkerij is, waar het bidprentje werd gedrukt. Maar dat heb ik volkomen verkeerd beoordeeld, laat Leo van Lubeek me weten. Hij schrijft:
"Bidprentjes zijn van oudsher een katholiek gebruik. Dus maakte de R.K. kerk (lees Pastoor ) daarbij de dienst uit. De pastoor, zijn hulpje, de kapelaan of de koster stelde meestal de tekst van het prentje op. Bij mijn 2 bidprentjes staat onderaan vermeld; H. van Rooij, Dreumel. Dit is de naam van de koster. Ook zijn zoon Jozef van Rooij was koster en staat op veel bidprentjes vermeld.
In die tijd waren bidprentjes voor kinderen een uitzondering. Dit is het enige bidprentje dat mij bekend is van alle overleden kinderen van mijn opa. Er was meestal geen geld voor bidprentjes of voor het afsluiten van een overlijdensverzekering. Kortom: teveel kindjes, teveel sterfte en te weinig geld".
Ook het onderstaande bidprentje kreeg ik van Leo van Lubeek toegezonden.
▲ En dit mooie bidprentje werd noodzakelijk nadat Johanna Hol was overleden, te Dreumel, 63 jaar oud, op 10 maart 1907 ▼.
 | Adrianus Hoks en Hendrika van de Wetering trouwen in Dreumel, op 12 juni 1906.
Hun eerste kind wordt in Dreumel, op 25 april 1907 (om één uur) geboren.
Een jongetje, dat helaas levenloos ter wereld komt.
Hun tweede kind wordt in dezelfde gemeente, op exact dezelfde datum, om half drie, geboren.
Weer een jongetje.
Dat eveneens levenloos ter wereld komt.
Hun derde kind wordt, ook weer in Dreumel, geboren, op 28 maart 1908.
Een meisje.
Levenloos geboren. |
Naar aanleiding van een vermelding op de akte van overlijden –te Dreumel, op 13 september 1907- van Arnoldus Wilhelmus Gerlag, ben ik toch iets uitgebreider naar deze opmerking gaan kijken. De opmerking luidde namelijk dat hij in Duisburg / Duitsland was geboren, maar nu in Dreumel woonachtig is. Hij overleed al op 9-jarige leeftijd en zijn vader was Gerrit Gerlag. Wiens beroep, zou je dan al heel snel –fout- kunnen concluderen, was niet schipper, maar planter.
De moeder van deze 9-jarige heette Geertruida Versfelt en verbaast het u ook geenszins dat dat best wel eens van oorsprong een Duitse achternaam zou kunnen zijn geweest. Eerst eens kijken wat er op de trouwakte staat. Op 31 januari 1895 wordt er, gewoon in Driel, getrouwd, dus niet, mocht Geertruida ooit in Duitsland geboren zijn, in haar woonplaats. Maar zij –zo blijkt ook uit de trouwakte- is heel gewoon geboren op 18 april, 1874, te … Empel en Meerwijk (NBr. / Inmiddels gemeente ‘s Hertogenbosch).
Hoe hun zoon dus geboren kon worden in Duisburg is en blijft een raadsel. Maar die trouwakte wekt ook enige verbazing, want daar wordt een lap tekst op geschreven, waar de secretaris wel een stief kwartiertje mee bezig zal zijn geweest. Kijkt dan … zónder schrijffouten …
‘k Zal eens kijken hoe ver ik kom met het uitschrijven van dit relaas in mogelijk duidelijker letters …
(Extra toe gevoegd … ‘►’ … daar waar –volgens mij- een nieuw onderwerp aan de orde komt).
De akte van geboorte der bruid, waaruit blijkt dat zij … geboren …
is te … Empel en Meerwijk, … den … achttienden April
… een duizend acht honderd … vier en zeventig. – ► De akten van
overlijden van de ouders en grootouders der bruid, doch hebben
te dien aanzien Hendrikus Martens, arbeider, en Hendrikus
Broekmeulen, schipper, beiden wonenden te Driel, voogd en toeziende voogd
der bruid, onder eede de identiteit getuigd van : ►1e haar vader in diens
acte van overlijden, voortkomende onder den voornaam van Johannes, met
die vermeld in de geboorteacte der bruid, voorkomende onder den voor-
naam van Jan. ► 2e in de overlijdensacte van den vader der bruid, voor-
komende onder den naam Johannes Versfelt, echtgenoot
van Johanna van Rossum, en Jan Versfelt, echtgenoot van Agnes
van Rietveld in de overlijdensacte van de moeder der bruid. en ► 3e van
hare grootouders van moederszijde, met de in de betrekkelijke
doodacte vermelde personen onder de namen van Joannis Rietveld
en Joannis van Rietveld en Geertrui Vogel en Geertruij Vogels.
► Eene verklaring van den Heer Commissaris der Koningin in de provincie Gelderland
dat de bruidegom zijne plichten ten aanzien van de militie heeft
vervuld. ► Een schriftelijke toestemming van den heer Commandant
en den Officier van het vijfde regiment Infanterie aan den
Bruidegom, nog als milicien bij dat Korps dienende tot het aan-
gaan van een huwelijk. ► Het bewijs, dat de beide huwelijksafkon-
digingen te Dreumel zonder stuiting hebben plaats gehad,
op zondagen, den dertiende en twintigsten januari dezes jaars.
► Zijnde gelijke afkondigingen ook alhier op diezelfde dagen
en zonder stuiting geschied. ► – Vervolgens hebben voornoemden
voogd en toeziend voogd der bruid ons verklaard in
dit huwelijk toe te stemmen.
(Uiteindelijk ondertekend door allen, behalve zij, die verklaarden ‘niet te kunnen schrijven of tekenen’).
Sommige 'cold cases' blijven je (mij) achtervolgen. Eigenlijk was je (ik) al lang vergeten dat er een nog niet opgelost probleem bestond en je (ik) heb(t) dan ook tussen de eerste ontdekking ervan (november 2017) en nu, ook niet meer gezocht naar een mogelijke oplossing. Zeer waarschijnlijk omdat een oplossing destijds niet gevonden kon worden en je (ik) ook niet veronderstelde dat je (ik) die nog zou kunnen vinden. Het gaat om deze overlijdensakte, van Maria Verkerk, die in Dreumel op 20 oktober 1907 overlijdt, op 14-jarige leeftijd. Dochter van Gerrit Hendrikus Verkerk en Adriana de Moed (Demoed).
Toen, november 2015, was ik ijverig doende met het samen stellen van een omvangrijke presentatie over alle personen die werden en zijn begraven op de Protestantse begraafplaats (eigenlijk kerkhof) in Dreumel. Maria Verkerk werd ook daar begraven en ik ben destijds bij velen te rade gegaan om te trachten te achterhalen waar Maria werd geboren. Op bovenstaande akte van overlijden wordt (voor zover ik dat kan ontcijferen) Haaften als geboorteplaats genoteerd, maar het doorzoeken van alle Haaftense geboorteakten van 1892 t/m 1894 (1907 minus haar leeftijd = 14 = 1893) leverde toen in ieder geval geen enkel resultaat op. Hetzelfde resultaat boekte ik vervolgens bij het doorzoeken van geboorteakten in Rossum, want aldaar werd haar broer Paulus geboren. Die overigens ook in 1907 overleed, in Dreumel, op 15 oktober, 5 dagen eerder dan zijn zusje Maria !!
Het toen niet behaalde en gewenste resultaat, leverde deze samenvatting op, die ook elders (klik HIER) op deze site te aanschouwen is:
Ik kom nu (28-5-2017) tot de conclusie dat ik slechts de geboorteakten van Rossum voor wat betreft het jaar 1893 had doorzocht, maar niet de jaren er om heen. Het zou niet de allereerste keer zijn dat foute leeftijden werden genoteerd op akten en dus is het dan zomaar mogelijk dat iemand in een ander jaar werd geboren dan je al rekenend dacht te hebben vast moeten stellen. Dus nu dan de Rossumse geboorteakten rond 1893 doorzocht … gaat redelijk snel want je kunt, als ze er zijn, de alfabetische tafels opzoeken en die snel doorzoeken (Ik heb wel wat geknipt & geplakt):Ge akte voor akte doorzocht … géén Maria Verkerk.
Geboorteakten – Rossum – 1893 – Géén alfabetische tafel, dus akte voor akte doorzocht … géén Maria Verkerk.
Geboorteakten – Rossum – 1894 – Géén alfabetische tafel, dus akte voor akte doorzocht … géén Maria Verkerk.
Geboorteakten – Rossum – 1895 – Géén alfabetische tafel, dus akte voor akte doorzocht … géén Maria Verkerk.
Deze 'cold case' lijkt alsmaar niet te kunnen worden opgelost, tenzij nabestaanden van haar nog over gegevens beschikken, die digitaal niet beschikbaar zijn en dan ook nooit zullen worden. Dan houd ik me stevig aanbevolen. Onderwijl heb ik een mail naar de gemeente Neerijnen geschreven over de complete onvindbaarheid van akten die over deze gemeente handelen (Haaften maakt deel uit van de gemeente Neerijnen).
Uiteraard houd ik u op de lopende hoogte van mogelijke ontwikkelingen. Maar dan eerst maar eens maximaal 3 hele weken wachten of het Tielse Archief een reactie zal geven op mijn vraag. Het zou wel heel erg fantastisch zijn als ik uiteindelijk toch die geboorteakte van Maria Verkerk boven heel diep water uit zou kunnen krijgen.
(25-06-2017 : Onderstaand wat reacties en communicatie tussen het RAR en mijzelf. Tot nu toe helaas zonder het gewenste succes).
Deze persoon overlijdt in Dreumel, op 10 december 1907. Af en toe komt er dan weer zo’n, meestal kortstondig, moment om van het reguliere zoeken en vinden van door-de-bank-data, kortstondig even over te schakelen naar het zoeken en uiteindelijk ook kunnen vinden van wat exotischer gegevens.
Zoals de geboorteakte, althans zoals dat verwoordt wordt op een uittreksel toegevoegd bij de huwelijksbijlagen, van … August Theodor Johann Arnold Schmidt. Zoals met name zijn achternaam al doet vermoeden, komt hij inderdaad van origine uit Duitsland en dus even zoeken naar zijn geboortegegevens, tussen de huwelijksbijlagen. Hij en Maria van Geenen trouwen in Dreumel, op 2 april 1879.
En ja hoor, gevonden. En knap van de lokale Dreumelse ambtenaar van de burgerlijke stand dat hij hier genoeg gegevens op aanwezig denkt te kunnen achterhalen om het als geboortebewijs te kunnen accepteren. Ik kan er vrij weinig touwen aan vast knopen, nog net met uitzondering dan van een aantal namen en een enkele maand. Maar blijkbaar kon het ermee door en trouwden ze zonder hindernissen en stuitingen.
Tot slot en ter afsluiting van 1907, de 'alphabetisch' gesorteerde tafel nogmaals, maar nu inclusief de leeftijden van de overledenen:
En dat was dan gelijk het laatste speciaaltje van en over 1907 en de weg is volkomen vrij om over te stappen naar ...
Om dan maar ergens mee te beginnen, de ‘tafel’ van Dreumel, met betrekking tot de overledenen, die geregistreerd werden in het jaar 1908. 34 In totaal, steeds minder in vergelijking met voorafgaande jaren. En dit jaar hoeft de burgerlijke stand ambtenaar niet eens àlles zelf te schrijven wat er in de tafel moet staan. In 1907 was het nog zó en moest alle tekst nog met de hand, maar vooral met een kroontjespen, opgeschreven worden:
In 1908 is dat plotseling anders en zijn er zowaar voorbedrukte teksten:
"ALPHABETISCHE TAFEL .... op de akten ...". Op ?? Of van?
Ik heb me afgevraagd hoe deze tafels eigenlijk tot stand komen?
Details uit deskundige bron heb ik daar niet over, maar ik heb me geprobeerd een voorstelling te maken van hoe de ambtenaar dat moest doen, om ten slotte deze tafel als eindresultaat te kunnen presenteren en opnemen in het register.
Geen digitale middelen stonden de ambtenaar ter beschikking om een sortering mogelijk te maken, zoals we dat tegenwoordig ozo makkelijk kunnen in de meest uiteenlopende computer programma's. Ik vermoed dan ook dat hij gedurende het registerjaar een stapel soort kladjes naast zich had liggen, mogelijk diverse, met telkens een letter van het alfabet bovenaan. Alle overledenen wier achternaam met een B begon, werden dan op kladje B bij geschreven en op kladje P, als de achternaam van een overledene met een P begon.
Aan het eind van het registerjaar, nadat de laatste aangifte van overlijden van dat jaar was voltooid, verzamelde hij al die kladjes, legde ze op alfabetische volgorde en begon met de inschrijving in de officiële 'alphabetische tafel' van het register van overlijden. Stonden er dan meerdere namen op één kladje, dan schreef hij die namen in, al naar gelang de alfabetische sortering van alle achternamen die bijvoorbeeld met een B begonnen.
Best veel werk, vooral als je net alle achternamen die met een B beginnen, netjes in geschreven had in de tafel en er toen achter kwam dat je overledene 'Bueters' toch nog vergeten was. Die moest er dan nog tussen gepropt worden. Niet mooi, maar uiteindelijk wel volledig en alles op achternaam gesorteerd.
Even kreeg ik het idee dat zelfs gesorteerd wordt op vóórnamen als de achternaam hetzelfde mocht zijn. In bovenstaande tafel is dat zo met Broeders, eerst Berdina en dan Helena. Bij van Deursen ook, eerst Michiel, daaronder Petrus. Maar bij Smulders loopt dat spaak, eerst Cornelis en daaronder Wilhelmus.
Dus die voornamensortering, mochten achternamen gelijk zijn, zal wel niet bestaan hebben.
Thëodorus van de Weerd trouwt op 13 november 1851 met Martina Sangers. Ja, in Dreumel.
Eén van hun kinderen, een zoon, wordt te Dreumel geboren, op 28 januari 1864. Ze geven hem de voornaam … Thëodorus, inclusief de (vreemde, want hoe anders zou je de e dàn moeten uitspreken?) ‘umlaut’ op de e.
Weerdt wordt inmiddels met een ‘t’ toegevoegd geschreven. Martina Sangers is inmiddels verandert in Catharina Sengers.
Deze tweede Theodorus trouwt in Dreumel met Helena Theodora Maria Kooijmans, op 12 mei 1890. Theodorus nu zonder ‘umlaut’ en ook zijn vader heeft geen ‘umlaut’ meer. En zijn moeder blijft Catharina Sengers heten.
Theodorus zou Theodorus niet zijn, als hij niet samen met Helena Theodora Maria Kooijmans (veel?) kinderen zou willen krijgen en op 24 februari 1907 wordt een zoon geboren. Te Dreumel en ze besluiten om hem … Theodorus te noemen.
Helaas overlijdt deze Theodorus van de Weerdt, op de leeftijd van 15 maanden, in Dreumel, op 28 mei 1908.
Natuurlijk is het een goed en al lang gekoesterde traditie om voorvaderen en –moederen te eren, door je eigen kinderen naar hen te vernoemen, deels of helemaal. Maar het lukte slechts om via de datums erachter te komen welke Theodorus nou met wie trouwde en welke Theodorus nu zoon van welke Theodorus was en welke Theodorus nu was overleden. Maar daar kom je ook wel weer uit en zie daar, en hier, bovenstaand verhaaltje over hen. Ik ben zelf ook vernoemd naar mijn twee opa’s. (Klik HIER voor dat verhaal elders op deze website).
Praktisch alle akten van overlijden zijn wettelijk gestructureerde boodschappen aan de goegemeente over het heengaan van een persoon, die meestal volwaardig deel heeft genomen aan diezelfde goegemeente. En die daar nog een bijzonderder rol in speelde, als vader of moeder of broer of zus, voor of van degenen die door zijn of haar heen gaan zwaar werden getroffen. Ik durf het aan de nuance naar voren te brengen dat er nog een aanzienlijk verschil is tussen personen die een zeer hoge leeftijd bereikt hebben als ze deze wereld verlaten en zij, die dat never nooit ooit meer zullen bereiken.
Zoals Petrus Hendrikus Kooijmans, die, volgens de gegevens op zijn overlijdensakte op 1 juli 1908 overlijdt. Maar zo mogelijk onder nog triester omstandigheden dan andere overleden personen. Zijn Dreumelse akte van overlijden getuigt van het feit dat te Rotterdam “… aldaar op één Juli negentienhonderd acht uit de Maas is opgehaald, het lijk van Petrus Hendrikus Kooijmans, oud 4 jaren, geboren en wonende te Dreumel …”.
Petrus Hendrikus is zoon van Johanna Christina Nieuwdorp & Theodorus Wilhelmus Hubertus Kooijmans en werd in Dreumel geboren op 28 december 1903. Wat is er toch voor gevallen dat hij te water is geraakt en is verdronken? Wat een onbeschrijfelijk leed voor ouders, die goed mogelijk part noch deel uitmaakten van dit leed, maar dan toch wel het leed moesten zien te verwerken dat hij niet door ziekte, of een ongeluk, of soortgelijks, van hen weggerukt werd, maar door, vermoed ik, tijdens een zeer kort onbewaakt ogenblik, per ongeluk overboord vallen en ….
Ik dacht bij (uiteraard) mezelf, kom, laat ik eens een poging wagen om de originele akte van zijn overlijden te zoeken in de Rotterdamse registers. Allemaal niet zo makkelijk, al was het alleen al omdat het een grote stad was, waar tientallen zich dagelijks op het gemeentehuis melden om iets aan te geven. Zoekakten.nl geeft al speciale aanwijzingen als je huwelijksakten en daarbij behorende bijlagen wilt gaan zoeken.
Echter geen speciale aanwijzingen als je overlijdensakten wilt zoeken, maar als ik dan het register van 1908 open, wordt gelijk al duidelijk hoe slecht die (bovenste) akten werden gedigitaliseerd. Kijk dan … de datum van aangifte van de bovenste (willekeurige) akten staan er helemaal niet eens op:
Mogelijk valt het u ook op dat de akten niet opvolgend genummerd werden. De akten die ik nu bekijk, zijn de ‘even’- genummerde akten, dus no. 3264, dan 3266, vervolgens 3268, enz.
In Rotterdam gebruikte men twee sets registers, eentje voor even- en eentje voor oneven-genummerde akten. Dat maakte het mogelijk dat twee aangiften, van bijvoorbeeld overlijden, tegelijk konden worden ingeschreven en de ene ambtenaar niet eerst, mogelijk langdurig, hoefde te wachten tot de ander eindelijk klaar was met zijn aangifteverwerking.
Op de dag dat in Rotterdam aangifte van overlijden werd gedaan voor Petrus Hendrikus Kooijmans, 4 juli, werden in totaal 18 aangiften van overlijden verwerkt door de Rotterdamse ambtenaren van de burgerlijke stand. Klik op onderstaand PD-efje om deze akten te zien. Ik heb in twee aparte digitale registers, het oneven- en even-genummerde register, de akten geoogst die werden verwerkt op 4 juli en op volgorde van aktenummer onder elkaar gezet.
 | 1908-Rdam akten.pdf (1.47MB) |
| 1908-Rdam akten.pdf (1.47MB) |
Ik moet nog even uitzoeken hoe ik de oneven akten kan vinden, als ik de overlijdensakte van Petrus Hendrikus niet kan vinden tussen de even-genummerde akten.
Enig zoekwerk en een half uur later, toch tussen de oneven-genummerde akten …
De wenkbrauwen fronsten zich even bij het lezen van deze akte van overlijden. Op 8 augustus 1908 overlijdt Wilhelmus van Soerlandt, te Dreumel (8 maanden jong). Maar hij blijkt geboren te Duisburg en zodoende had ik nog geen persoonlijk dossier van hem. Dat nu terstond aangemaakt en me afgevraagd hoe hij in Duisburg geboren zou kunnen zijn, terwijl zijn vader, Laurentius van Soerlandt, van beroep Arbeider was en niet Schipper.
Maar, realiseerde ik me al snel, het beroep arbeider is niets-zeggend, aangezien er over de gehele wereld ge-arbeid kan worden en natuurlijk niet alleen maar op de landerijen en platte landen die Dreumel omringden. Sterker nog, een arbeider kan ook nog in alle sectoren van de economie dadig zijn en uiteraard niet alleen in de landbouw. En dus zal Laurentius als arbeider zijn geluk in Duitsland gezocht hebben, en heeft hij zijn echtgenote, Johanna van den Berg, daar waarschijnlijk ook mee naartoe genomen.
Laurentius heeft niet meer mee gemaakt dat Wilhelmus overleed, maar nog wel dat hij werd geboren, al bezit ik daar geen akte van, omdat dat juist in Duisburg plaats vond. Maar Laurentius overlijdt zelf op 33-jarige leeftijd, op 20 april, 1908. In … ja, hoor … Duisburg:
Ter afsluiting van 1908, nogmaals de ‘Alphabetische Tafel’, maar nu met de leeftijden van alle overleden personen erbij, voor zover ze die eigenschap hadden mogen waarmaken.
Alweer twee jaren overlijdensakten verwerkt. Ik krijg niet het gevoel dat het snel gaat, maar ook niet dat het sneller zou moeten.
Ik probeer met evenveel aandacht alle akten te bekijken en te registeren en steeds met dezelfde criteria te beoordelen, of ze wellicht in aanmerking komen voor een speciale vermelding op deze website, zoals hierboven.
Tweede pinksterdag (2017) is inmiddels al half voorbij en ik moet heel eerlijk bekennen dat ik er internet op nageslagen heb om te achterhalen waarom deze dag voor heel velen een zo belangrijke dag is. Dat heb ik nu begrepen en alhoewel het voor mij persoonlijk geen diepere betekenis heeft, is het enige dat ik dan als een voordeel beschouw, de vrije dag die ik -en velen met mij- er aan over heb mogen houden.
Waar ik dankbaar gebruik van ga maken door verder te gaan met de verwerking van akten van overlijden, nu dan voor 1909.