Dat is nou zo’n zoekcriterium waar je zeker niet op zit te wachten. Zou je dit zó opgeven in een zoekopdracht op de website van www.delpher.nl dan krijg je een duizelingwekkend aantal van 93.521 krantenartikelen, alsook nog eens 741 tijdschriften en niet veel minder dan 442 boeken voor geschoteld, waarin het woord 'hengst' haar opwachting(en) maakt. Het losse woord 'hengst' opgeven in Google, doet je nóg ernstiger huiveren. Maar liefst meer dan 9 miljoen zogenaamde hits. Ga daar je heil maar eens proberen tussen te traceren.
(www.delpher.nl: Boeken, kranten en tijdschriften komen bij elkaar in Delpher. Momenteel vindt u hier ruim 170.000 boeken, 1 miljoen kranten, 1,5 miljoen tijdschriftpagina’s en 1,8 miljoen radiobulletins en dat aanbod zal de komende jaren blijven groeien omdat er steeds meer gedigitaliseerd wordt. Nu op Delpher (feb-2016:)
Boeken: De Basiscollectie bestaat uit ongeveer 50.000 gedigitaliseerde boeken uit de 17de tot de 20ste eeuw.
Boeken: De Googlecollectie bevat ongeveer 160.000 titels van boeken (circa 200.000 banden) van vóór 1874.
Kranten: Delpher bevat ongeveer 8 miljoen krantenpagina’s uit Nederland, Nederlands-Indië, de Antillen, Amerika en Suriname van 1618 tot 1995.
Tijdschriften: De tijdschriftencollectie beslaat de periode 1850-1940.)
Gelukkig bestaat er een alom -in Dreumel- bekende website, die al over meer informatie beschikt en aanreikt over niet het paard, maar de persoon Hengst. Op www.tremele.nl komt deze naam voor in de lijst van alle burgemeesters die Dreumel en de Dreumelnaren vanuit het verre verleden begeleid en gestuurd hebben naar de dag van heden. De een wat langer, een ander weer aanzienlijk korter. Tot op het verlichtende moment dat de heer Hengst werd benoemd tot Dreumels burgervader, gingen slechts drie heren hem voor.
De heer Willem Storij voerde de destijdse gemeenteraad aan vanaf 18 mei 1798 en vanaf december 1817 is hij andere dingen gaan doen. Een eerste loftuiting over deze burgemeester wordt echter al vermeld in de ‘Rotterdamsche courant’ van 7 maart 1799 (tijdens de destijdse en zoveelste watersnood):
Uiteraard verrichtte hij al zijn verantwoordelijke werkzaamheden naar beste eer en geweten en uit het ‘Journal du département des bouches du Rhin’ van 9 maart 1813 blijkt zulks al onomstotelijk: » »
De ‘Arnhemsche courant’ van 21 juli 1832 verhaalt zelfs over het winnen van een prijs door ‘onze’ (Dreumelse) dan al lang ex-burgemeester:
«
«
Het zeer geringe aantal krantenartikelen uit lang vervlogen tijden die iets te melden hebben over deze burgemeester zijn dan ineens al voltallig verwerkt. Het spreekt vanzelf en staat geheel buiten kijf dat Willem Storij zijn ongetwijfeld aanwezige en mogelijk zelfs vele talenten ook zal hebben bot gevierd op het ondertekenen van een zeer groot aantal akten. Eerst waren alle akten –tot en met 1813- nog in de Franse taal. Daarna in het Nederlands, hetgeen nauwelijks merkbaar was aan de handtekening van deze burgemeester.
Zijn ‘Franse’ handtekening zag er zo uit: Op deze allereerste geboorteakte uit 1811 tekent hij tezamen met de getuigen en de vrouw van aangever & vader Cornelis van Gruijthuijsen. » »
In 1817, als alle akten al bijna vier jaren lang in de Nederlandse taal worden beschreven, tekent hij de laatste geboorteakte gedurende zijn Dreumelse ambtsperiode:
«
«
Franciscus Johannes Auwers, de opvolger van Willem Storij, heeft de Dreumelse gemeente en gemeenschap heel wat langer gediend, vanaf 1 november 1816 tot en met 1 september 1840. Veel opwindends, naast het natuurlijk zeer geestverruimende en bedachtzame werk dat gepaard gaat met het burgemeesterschap, lijkt hij niet gedaan te hebben, aangezien er slechts 4 krantenartikelen melding maken van zijn naam, ambt en Dreumel. In de ‘Nederlandsche staatscourant’en van 20 december 1831 en die van 16 december 1837 wordt zijn zich repeterende benoeming als burgemeester van Dreumel omschreven. Zo ook in de ‘Avondbode’ van 18 december 1837.
In tegenstelling tot de vermelding op de website van Tremele dat burgemeester Auwers (‘Stuwers’) wegens ongeschiktheid oneervol zou zijn ontheven van zijn ambtenaarlijke taken, wordt in het ‘Algemeen handelsblad’ van 20 juli 1840 toch het tegenovergestelde beweerd: »» De laatste geboorteakte die Dhr. Auwers zwierig ondertekend is deze:
Hij, F.J. Auwers, verruilt het tijdelijke voor het eeuwige op 30 september 1842 en pas 15 hele jaren later, op 6 december 1857, komt zijn naam (en beroep: nota bene Apotheker) en die van zijn vrouw (Sophia Maria Anna Krengel) weer in de kranten voor:
«
«
De eerste handtekeningen van zijn opvolger Gerardus van Welie, zien we verschijnen op de eerste geboorteakten van het jaar 1841. In de ‘Nederlandschen staatscourant’ van 4 december 1840 wordt zijn benoeming al wereldkundig gemaakt: » »
Hem viel de uitzonderlijke eer te beurt om in het jaar 1855 leiding te –moeten- geven aan alle activiteiten, die noodzakelijk bleken tijdens en na de grote watersnood van dat jaar. In de ‘Nieuwe Utrechtse courant’ van 17 maart 1855:
Gerardus van Welie ontving voor verrichte diensten het Zilveren kruis. Voor soortgelijke verdiensten, maar deze keer voor die verricht tijdens en na de watersnood van 1861 ontving hij een wederom een speciale onderscheiding, de ‘Barret in Zilver’(nog geen afbeelding beschikbaar/kunnen vinden).
Deze speciale 2 e onderscheiding had de volgende oorsprong:
In het Bataviaasch handelsblad van 17 februari 1869 wordt dan toch gemeld dat:
En maakte hij zodoende het pad en gemeentelijk pand geheel vrij voor zijn opvolger, de heer Antonius Johannes Jacobus Alphonsus Maria Hubertus Hengst. Alhoewel over het algemeen wordt verondersteld dat de allereerste permanente foto al 43 eerder dan het begin van de ambtsperiode van Hengst, in 1826, werd gemaakt, spijt het me uitermate dat er geen afbeelding van deze burgemeester getoond kan worden. Hemel en aarde, zelfs bijkans het gehele zonnestelsel, werd al verzet om daarvan in het bezit te geraken. Maar de boute bewering dat deze burgemeester mogelijk en zeer waarschijnlijk nooit werd vereeuwigd, zou zomaar kunnen blijken waar te zijn.
In de Nieuwe Rotterdamsche courant staats-, handels-, nieuws- en advertentieblad’ van 01-04-1869 wordt het volgende bekend gemaakt:
Tenzij daar in 1869 op gemeentelijk niveau andere en ongedocumenteerde afspraken over werden gemaakt dan die tot op dat moment landelijk golden, zou je dan logischerwijs mogen veronderstellen dat Dhr. Hengst niet al te lang na deze benoemingsaankondiging met het signeren van de Dreumelse akten zou aanvangen. Niets is daarentegen minder waar.
In april 1869 tekent nog steeds de heer A. van Deursen alle geboorteakten. Deze taak wordt in september van datzelfde jaar van hem over genomen door de heer D.Merkx, die deze taak continueert tot in oktober 1870.
Dan is de heer Hengst alweer aan de Betuwse horizon verdwenen. In ieder geval tekent de heer Merkx ook alle Dreumelse huwelijksakten tot eind 1870, wederom vooraf gegaan door de heer van Deursen, die zulks verrichtte tot en met augustus 1869.
En de overlijdensakten dan? Zelfde constatering! Dhr. Van Deursen ondertekent tot en met augustus 1869, waarna de heer Merkx deze werkzaamheden weer over neemt tot september 1870. Daarna een onduidelijke andere handtekenaar … waaruit met de beste wil van de wereld niet de naam van de heer Hengst gedefinieerd kan worden. Deze was bovendien per augustus 1870 ook alweer Dreumels burgemeester af!
Om kort te gaan … de handtekening van de heer Hengst staat op geen enkele Dreumelse akte, noch op huwelijksaangiften, - aankondigingen en/of –bijlagen.
*) Aanvankelijk gaf slechts deze onschuldig ogende melding over deze burgemeester op de website van de Dreumelse geschiedkundige Stichting Tremele de directe aanleiding om eens wat heel veel dieper te gaan graven in de annalen van de familie Hengst.
Zijn vader is wel degelijk burgemeester van Boxmeer geweest en niet zo kort ook. Hield zoon Antonius Johannes Jacobus Alphonsus Maria Hubertus Hengst het slechts 503 dagen uit en vol in en buiten het Dreumelse gemeentehuis, zijn vader … waar gelukkig wèl een foto van vindbaar was …
… hield het maar liefst 46 jaren (1844-1890) lang vol als burgemeester van deze Noord-Brabantse gemeente Boxmeer. De man werd aldaar ook geboren op 23 juni 1817 en hem werden officieel de voornamen Johannes Babtista Josephus toe bedeeld.
’s Mans aanzien, reputatie, vaardigheden en talenten, maar ook zijn tekortkomingen kunnen anno nu niet meer in volle omvang worden gewogen, noch accuraat beoordeeld. Maar dat ze aanzienlijk en invloedrijk en een stevige stempel op de Boxmeerse, Noord-Brabantse en landelijke politieke en andere agenda’s hebben nagelaten, zeker wèl.
Boxmeer eerde zijn grote verdiensten door een plein in Boxmeer, het Burgemeester Hengstplein, naar hem te vernoemen.
Zijn huwelijk, te Boxmeer op 10 april 1839 met (Uit de‘Noord-Brabander’ van 13-04-1839) Cornelia Anna Henrica Huberta de Kesschietre van Havre, bracht 6 kinderen voort, waarvan er 4 echter levenloos werden geboren. Antonius Johannes Alphonsus Maria Franciscus Hubertus Hengst kwam weliswaar niet levenloos ter wereld, maar overleed al heel spoedig, 252 dagen na zijn geboorte, op 31 juli 1841.
Het enige uit dit huwelijk langduriger overlevende kind is ‘onze’ Antonius Johannes Jacobus Alphonsus Maria Hubertus Hengst. Geboren zaterdagmiddag, om één uur, op 20 augustus 1842, te Boxmeer.
Drie en twintig jaren later is in het ‘Weekblad van Tilburg’, van 2 december 1865, te lezen dat Dhr. Hengst (dus 'onze' burgemeester) is bevorderd tot kandidaat-notaris. Niet eerder dan pas weer vier jaar verder, wordt een gebeurtenis rond dezelfde persoon eindelijk weer belangrijk genoeg geacht voor een bericht in de krant, deze keer zelfs ook in de ‘Nederlandschen Staats-courant’:
Blijkbaar zijn burgemeesterlijke activiteiten, anders dan die, die –niet- gepaard gaan met het ondertekenen van Dreumelse akten, niet meer te combineren met die van de Noord Brabantse schutterij. Het ‘Dagblad van Zuid-Holland en ’s Gravenhage’ schrijft hier op 3 juli 1869 over:
Maar weer wèl met het aangaan van een huwelijkse relatie. A.J.J.A.M.H. Hengst treedt in Wamel op 11 augustus 1869 in het huwelijk.
En vervolgens gaat meneer Hengst ijverig aan de slag om uitvoering te geven aan zijn roeping. Die van notaris en al veel langer niet die van burgemeester. In ‘De Tijd : godsdienstig-staatskundig dagblad’ van 6 juli 1875:
Antonius Johannes Jacobus Alphonsus Maria Hubertus Hengst is 50 jaar geworden. Hij overlijdt op 17 augustus 1893 in de gemeente Cuijk en St.Agatha:
Als dus niet A.J.J.A.M.Hubertus Hengst in zijn vaders (Johannes Babtista Josephus Hengst te Boxmeer) voetsporen trad, wie deed dat dan, toen Hare Majesteit J.B.J. Hengst eervol ontslag verleende?
‘De Standaard’ van 29 april 1890:
«
Zijn opvolger was wèl zijn zoon, maar een stiefbroer van Dreumels oud-burgemeester. J.B.J. Hengst hertrouwde voor de tweede keer, nadat zijn eerste vrouw (Cornelia Anna Hendrica Huberta de Kesschietre van Havre) was overleden op 29 december 1852, op 5 september 1854 met Hubertina Ida Paulina Tielens. De bijbehorende plechtigheden vonden plaats in het Maastrichtse. Graag zou ik hier hun huwelijksakte hebben willen laten zien, maar helaas blijken deze akten van juist 1854 (nog) niet digitaal voor handen.
12-03-2016: Echter ... een mailtje naar het betrokken archief en zie daar .. tezamen met een rekening van €16,16 ...
(De hierna volgende alinea werd eerder geschreven dat de datum waarop ik in het bezit kwam van de Maastrichtse huwelijksakte).
Echter vond ik wel na een paar avonden zoeken de huwelijkse bijlagen. Die zouden makkelijker en veel sneller te vinden zijn geweest als je op de huwelijksakte had kunnen waarnemen het hoeveelste huwelijkspaar ze waren in 1854. Maar omdat er (nog) geen digitale akte bestaat, is het een kwestie van louter stug doorklikken en zoeken en volhouden, tot ... je opeens deze eerste huwelijksbijlage tegen komt, ten behoeve van het 140e huwelijk in Maastricht in 1854. De bijlagen zijn van iets eerder, het huwelijk was op 5 september 1854.
Zó wordt de eerste bijlage op de website van Familysearch gepresenteerd:
'Soiled document' = beschadigd document'. Dat is de huwelijkse bijlage No.2 niet, althans daar staat het niet bij.
Huwelijksbijlage No.3.
Huwelijksbijlage No.4:
Huwelijksbijlage No.5:
Huwelijksbijlage No.6:
Eén van hun 4 kinderen noemden ze Clement François Joseph Hubert Hengst. ‘De Standaard’ van 14 mei 1890 bericht over zijn benoeming, die vrijwel naadloos aansloot op het eervolle ontslag van zijn vader: » »
In 1915 vierde deze Clement Hengst zijn 25-jarig ambtsjubileum te Boxmeer. Weliswaar ontdaan van welke feestelijkheden dan ook, vanwege de eerste wereldoorlog, prijkt zijn foto, gelukkig, wel pontificaal in de ‘Tilburgsche courant’:
Ik heb nog een bescheiden bijdrage aan mogen leveren aan het B(rabants) H(istorisch) I(nformatie) C(entrum):
 | Clement Francois Joseph Hubert Hengst. Een kort overzicht van 's mans leven in en Rond Boxmeer. BHIC-Hengst.pdf (1.5MB) |
Een kort overzicht van 's mans leven in en Rond Boxmeer.
| BHIC-Hengst.pdf (1.5MB) |
Terug komend op het grote aantal voornamen die vader en moeder(s) Hengst hun kinderen toe bedeelden.
Een broer (zoon van de eerste vrouw van vader J.B.J. Hengst) van Clement François Joseph Hubert Hengst is (1869-1870) burgemeester van Dreumel (Gld.) geweest. Deze broer kreeg de voornamen Antonius Johannes Jacobus Alphonsus Maria Hubertus Hengst. (Boxmeer:20-08-1842 / Cuijk en St. Agatha:17-08-1893).
Een tweede broer (zoon van de eerste vrouw van vader J.B.J. Hengst) werd Antonius Johannes Alphonsus Maria Franciscus Hubertus genoemd. Hij overleed 252 dagen na zijn geboorte. (Boxmeer:01-08-1841 / Boxmeer:09-04-1842).
Een derde broer, van dezelfde moeder als Clement Hengst, heette Ferdinandus Augustus Josephus Alphonsus Hubertus Hengst. (Boxmeer:03-07-1859 / Uden:25-04-1927). Hij is heel lang kantonrechter geweest in Veghel. Hier tijdens zijn 25-jarig ambtsjubileum.
Het is, gezien de samenstelling van deze families, en zeker niet minder naar aanleiding van de functies die ze in hun levens hebben bekleed, in het geheel niet wonderbaarlijk dat ze, ook na hun overlijden, het gepeupel wilden blijven imponeren. En niet slechts het gepeupel dat hen nog in levende lijve had mee mogen maken en bewonderen, maar vooral toch ook het gepeupel dat in grote aantallen en gedurende nog vele, vele komende jaren het familiegraf zou komen aanschouwen.
Het familiegraf te Boxmeer (bron: http:/henny-savenije.com) was en is zeer indrukwekkend, het kan niet anders gesteld worden.
*) De eerder getoonde afbeelding met enkele gegevens van burgemeester Hengst van Dreumel, zoals dat destijds verscheen op de website van de geschiedkundige Stichting Tremele, is sindsdien op die site aangepast en in overeenstemming met de feiten. Bezoek hiervoor de website van deze stichting. (Ga vervolgens naar beroepen in het hoofdmenu en kies burgemeesters).