Het zal niet de eerste en allerminst de laatste keer zijn dat ik nog maar eens aan geef dat de Protestantse (Nederlands Hervormde) begraafplaats aan het Kerkpad in Dreumel, na het in 2008 aldaar begraven worden van 'Ons Mam', de ultieme reden was, en nog steeds is, om er in eerste instantie mee te beginnen. Maar nu, om alsmaar verder te gaan met het registreren van gegevens, die met Dreumel in zijn complete algemeenheid te maken hebben. En dan specifiek terug gebracht tot een zo breed mogelijke waaier aan informatie over de Dreumelnaren en Dreumelnaressen. Het loopt als diverse rode draden door àlles heen. Op het moment dat ik dieper in gegevens kan duiken dan wat een ieder digitaal toch al tot zijn beschikking heeft of zou kunnen hebben, probeer ik dan ook het aller-onderste uit alle kannen te pulken.
De vanaf 2008 groeiende wens om te trachten te weten te komen wie de andere 'bewoners' van die begraafplaats waren, heeft veroorzaakt dat ik mezelf daar al jaren dagelijks vele uren erg intensief mee bezig kan houden en het bij herhaling voorkomt dat huishoudelijke taken er volkomen bij in schieten, omdat het telkens ineens te laat geworden is om ze nog naar behoren te kunnen uitvoeren.
Nou, dan morgen maar weer, is telkens de afweging en dat herhaalt zich soms diverse keren voor het daadwerkelijk tot uitvoering komt. Héérlijk om deze uit pure, intense en diepe ellende geboren hobby nu, en al jaren, te kunnen omarmen en koesteren.
En als vanzelfsprekend werd het onderzoeksspectrum steeds uitgebreider. Waar eerst de interesse beperkt bleef binnen de ommuring van de begraafplaats zelf, breidde die zich zonder enige extra moeite mijnerzijds steeds verder uit. Want je bent eigenlijk bezig met het proberen samen te stellen van soort stamboompjes voor alle op die begraafplaats begraven overledenen. Geen wonder dat er een digitaal universum voor me open ging, toen ik van lieverlede ontdekte welke schatten aan informatie allemaal al werden aangeboden op het wereldwijde web.
Maar in eerste instantie richtte ik me dus op het verzamelen van gegevens van de, veelal Dreumelse, overledenen op die begraafplaats en het leek geen slecht idee om nabestaanden te vragen of ik eens een praatje met ze mocht komen maken over hun voor-bestaanden. Het verbaast me tot op de dag van vandaag voor hoeveel 'praatjes' ik toen (2008-2009) zeer bereidwillig werd uitgenodigd.
Uiteraard heb ik ze tijdens de eerste bezoeken uitvoerig deelgenoot gemaakt van de dingen waar ik mee doende was en ze hebben me beiden in hoge mate verbaasd met de schier eindeloze kennis die ze hadden over hun complete families. Ze wisten me tot in zeer uiteenlopende details meer over hun achter-achter-achter- en schoonfamilies te vertellen dan ik over m'n eigen ouders zou weten op te hoesten. Vele keren heb ik m'n van verbazing wijd open gevallen mond weer dicht moeten doen bij het aanhoren van zoveel zo makkelijk opborrelende kennis en gegevens over al hun familieleden. Ik heb dat voor zover ik het me nog herinnerde als ik eenmaal weer thuis was, verwerkt.
Nóg mooier was het toen beide dames ook nog bereid waren me zelfs foto's ter beschikking te stellen van in de eerste plaats de overledenen personen en in de tweede plaats daaraan gerelateerde foto's. Grandioos, zó mooi. Ik leende ze, maakte er scans van en bracht ze ijlings weer terug naar de eigenaressen. Goed voor weer en meer koffie en leutjes en een sjekkie.
Ik wil deze foto's graag met U delen, waarbij zij opgemerkt dat een ieder waar ik foto's van leende, toestemming gaf om ze te mogen publiceren.
Nog een zeer memorabele ontmoeting die me heel erg goed is bij gebleven, was die met mevrouw van Soelen. Ze woont in Zaltbommel en van oorsprong heet ze Leenderttina Maria Tap. Enig kind en enige dochter van Christina Aletta van Valburg en Leendert Tap. Ik ben zeker een keer of drie of vier bij haar op bezoek geweest, hetgeen niet alleen werd in gegeven door mijn gehoorgestoordheid (zodat telefonisch contact vrijwel uitgesloten was), maar ook als gevolg van het niet over een computer beschikken door mw. van Soelen. De communicatie kon zodoende slechts door middel van bezoekjes van start en op gang geraken en wàt is het de, sowieso al kleine, moeite zéér waard geweest. Wat is persoonlijk contact toch meetloos waardevoller dan digitaal. Wat komt de tegenwoordige generatie veel tekort met al die sociale media. Al weten ze niet eens meer hoe het ook nog anders zou kunnen!
Leenderttina Maria's vader, van beroep veldwachter te Kerkdriel, werd eind 1931, begin 1932, vermoord door de drie gebroeders Roovers uit Kerkdriel en ik ben erg lang bezig geweest met het verzamelen van alle relevante gegevens. Hetgeen uiteindelijk resulteerde in het op www.tremele.nl (in de rubriek Ouwe Koeien) publiceren van het complete verhaal, in drie afleveringen. Grotendeels mogelijk gemaakt door de ter beschikking gestelde foto's en heel veel informatie van mevrouw van Soelen, kon het -bijna- complete verhaal gerealiseerd worden. Weer een onvergetelijk aantal ontmoetingen. Iets minder koffie, geen sjek, maar ook heel veel informatie en mooie en veelal emotievolle foto's.
Magnifiek.
Het gebeurde, ik heb geen idee meer wanneer, toen ik weer eens op de begraafplaats was. Waarschijnlijk om met het dagelijkse rantsoen brandolie de olielamp te vullen bij het grafmonument van 'Ons Mam'. Of mogelijk om het gras te knippen. Of wellicht was ik bezig met het verwijderen van oude en het plaatsen van nieuwe bloemen of plantjes.
Toen er, geheel onverwachts, een best wel wat oudere mevrouw langzaam op me af kwam en vroeg of ik haar even zou willen helpen met het verwijderen van wat onkruid en overbodige struikjes bij een grafmonument. Natuurlijk wilde ik dat. We hoefden niet ver te gaan, want Tom Visser en 'Ons Mam' zijn buren met slechts één gereserveerde grafplaats tussen hen in. En de vrouw van Tom Visser, Jonny Verhoeven, was van De Kerspel naar de begraafplaats gelopen (veronderstelde ik) om daar wat noodzakelijk onderhoud te plegen. Dapper, want het is best wel een hele afstand als je niet zo goed ter been bent.
Ik vertelde haar dat ik al over enkele foto's van haar man beschikte, die ik van haar zoon had gekregen, waar ik al eerder een keer op bezoek was geweest. Dat vond ze prima en ik ben ook nog een keer bij haar in de Kerspel op bezoek mogen komen. Alweer, wat een belevenis om een hele avond samen met haar ouwe koeien uit diverse sloten te kunnen halen en je merkt dan elke keer weer hoe geweldig vooral oudere mensen het vinden om te kunnen praten tegen een luisterend oor en om hun zeer talrijke ervaringen te kunnen delen. Zowaar tegenover een volstrekte vreemdeling. Dit zijn de foto's van Tom Visser en zijn tweelingbroer.
Mei 2010: Ik stuur een aantal gegevens over de Udo's die op de Kerkpad begraafplaats begraven liggen naar Marcel Udo, die samen met zijn vader "Udo Wamel Machines" runt aan de van Heemstraweg 116, te -uiteraard- Wamel. Ik was bij hem te rade gegaan, aangezien ik van een aantal Udo's nog geen gegevens had en ook niet kon vinden.
En van Marcel en vader Udo kreeg ik veel uitleg en documenten en foto's van Antoon Udo en Anna van Valburg. Wederom werd maar weer eens aangetoond dat je beter iets heel lang kunt bewaren zónder dat je weet waarom, dan het heel snel weg te gooien met het idee ...wat moet ik ermee? Nou ... dit !!
Ik heb vele Udo's opgezocht en er ook veel gevonden. De relatie tussen een op internet 'gevonden' meneer Wim Udo met de Udo's in Dreumel is niet duidelijk en die zou er ook best wel eens helemaal niet geweest kunnen zijn. Hij onderzocht en waarschijnlijk onderzoekt nog steeds de Heerewaardense tak van de Udo familie. Maar attendeerde me (in maart 2011) op het volgende, nadat ik hem mijn verbazing kenbaar had gemaakt over het ogenschijnlijk niet bestaan van welke relatie dan ook tussen de Dreumelse en Heerewaardense takken van de Udo families:
Nee, ze hebben allemaal dezelfde voorouders, afkomstig uit Maurik. In de 17e / 18e eeuw zijn er Udo's in Dreumel terecht gekomen en omdat het principe: "Wiens brood men eet, diens woord men spreekt" ook toen al gold, ging men in de RK kerk, ter kerke. Wat later (+/- 1800) kwamen er veel Udo's in Heerewaarden, omdat mijn stamvader Gerrit (afkomstig uit Zoelen) 17 kinderen kreeg, die zich ook weer gingen vermenigvuldigen, zij waren protestant. De Dreumelse Udo's waren dus al eerder in het Land van Maas en Waal. Later in de 18e en 19e eeuw vestigden protestantse Udo's meestal vissers en landbouwers vanuit Heerewaarden en Zennewijnen zich ook in Dreumel. Zij waren dus verweg wel familie van de overwegend katholieke Udo's ... Ik vond nog wel een foto van een schokker vaartuig, de Beri van J. Udo uit Dreumel ...
(Jodi: Sankt Goar ligt in Duitse deelstaat Rijnland-Palts. Ik weet niet wie deze J.Udo precies is).
Ik ben nog bij veel meer mensen op bezoek geweest en heb ook nog meer foto's en verhalen in- tijdelijke- ontvangst mogen nemen. Uiteraard waren er ook nabestaanden die niet bereid waren om gegevens over hun dierbaren ter beschikking te stellen. Even goede vrienden, want daar had ik natuurlijk het allervolste respect voor.
Maar als ik weer eens per ongeluk in uiteenlopende wandelgangen tegen iemand op loop, waarvan ik weet of het vermoeden heb dat het een 'bekende' is, dan zal ik toch voorzichtig polsen of er nog openingen gevonden kunnen worden voor het uitwisselen van gegevens. Fantastisch hoe de overledenen, dankzij hun nabestaanden, contouren en gezichten krijgen.
En als u er ook geen bezwaar tegen -publicatie- heeft en me verder zou kunnen helpen met prachtige verhalen over, of documentatie of foto's van of over uw voorvaderen of -moederen, die op de begraafplaats aan het Kerkpad werden begraven ... U zou me er een gróót plezier mee doen. De foto's in foto-dozen op zolder zouden dan veel beter gebruikt kunnen worden, dunkt me. Eer aan wie ere toekomt.
Heel veel dank aan allen die onder andere dit verhaal mogelijk hebben gemaakt.